Marja Visscher

Samen met vrijwilligers van het Museum HW haalde ze het geheim van Assendelft boven water: de verborgen liefde van Sara Louise du Faget. De historische roman van Marja Visscher, die zich deels afspeelt in de Hoeksche Waard, spreekt enorm tot de verbeelding van de hedendaagse lezer. Op donderdagavond 23 februari vertelt de gevierde Hoeksche Waardse schrijfster in de Bibliotheek in Strijen alles over haar inspirerende roman en haar speurtocht naar het geheim.

Sara Louisa du Faget van Assendelft was de laatste ambachtsvrouwe van Heinenoord en verbleef regelmatig op haar 'buiten'. Zij was door vererving eigenaresse van veel land in en rond Heinenoord met bijbehorende 'heerlijke rechten' zoals het visrecht, jachtrecht en recht van tienden. De rentmeester behartigde de financiële en zakelijke belangen ter plekke in de heerlijkheid. Ze was rijk, van adel en verkeerde in de hoogste kringen.

Toch gebeurde het onmogelijke, Sara werd op haar buitenverblijf verliefd op de dicht bij de natuur levende Dirk van der Pligt. Het geheim van Assendelft is dan ook een intrigerende, meeslepende liefdesgeschiedenis geworden, die bijna een leven lang heeft geduurd. Auteur Marja Visscher slaagde erin om in deze setting de beide karakters en hun omgeving in het verhaal een rol te laten spelen.

Auteur, uitgever en journalist Marja Visscher schreef een prachtige roman over dit waargebeurde verhaal. Op 23 februari vertelt zij in de bibliotheek te Strijen meer over de achtergronden bij deze historische roman die zich grotendeels afspeelt in de Hoeksche Waard. In de pauze is er gelegenheid om de roman te kopen en te laten signeren.

Geertje Wiersma

Gevallen slagboom

 

Een lokaal voorbeeld van emancipatie en opwaartse sociale mobiliteit: Suze Groeneweg.  De eerste vrouw die lid werd van de Tweede Kamer, geboren in Strijensas als dochter van winkelier Arie Groeneweg en moeder Emmigje de Ruiter. Haar moeder leerde zichzelf (sic!) pas op latere leeftijd lezen en schrijven en spoorde haar dochter aan om door te leren voor onderwijzeres. Zo ging Suze in 1889 naar de Rijksnormaalschool in Numansdorp, waar ze – samen met andere leerlingen uit Strijen en Strijensas – met paard en wagen naartoe werd gebracht. Zes jaar later stond zij al als volleerd leerkracht voor de klas in Strijen.

Suze maakte snel carrière  en werd achtereenvolgens onderwijzeres in Duivendijke, Krimpen aan de IJssel, Dordrecht en Montfoort. Daar gaf zij les aan het Rijksopvoedingsgesticht voor meisjes. Uit betrokkenheid bij de meisjes en onvrede met de behandeling die de meisjes hier kregen werd zij lid van de Bond van Nederlandsche Onderwijzers.  Een jaar later meldde zij zich bij de SDAP en ontwikkelde zich tot een gedreven en veelgehoord spreekster. Daarbij had zij veel van haar eigen verlegenheid te overwinnen. Maar gelukkig wogen haar idealen zwaarder dan haar natuurlijke schuwheid.

In juli 1918 werd Groenenweg als eerste vrouw in de Tweede Kamer gekozen.  In de vergaderzaal kreeg zij een zitplaats pal naast partijleider Troelstra.  Zij hield zich vooral bezig met vrouwenrechten, antimilitarisme, drankbestrijding, onderwijs, ontwapening, zuigelingen- en moederschapszorg. En steeds hamerde ze op gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Tot 1937 bleef zij zitting houden in het parlement, waarna gezondheidsproblemen haar dwongen om rustiger aan te doen.

Zij verdient beslist een ereplaats in de galerij van Hoeksche Waardse helden. Want nog altijd geldt Suze Groeneweg als een baanbreekster, wier belang wij – ook nu nog - nauwelijks kunnen overschatten. Daags na haar verkiezing op 3 juli 1918 schreven de kranten het al: “Voor elke vrouw, van welke richting of politieke kleur ook, is de verkiezing van Suze Groenenweg een vreugde. Want thans is de slagboom gevallen die de vrouw scheidde van het politieke domein van de man.”  

Geertje Wiersma

erfgoeddingen

 

Op facebook is een groep actief met de naam “Hoeksche Waard in vroeger tijden”. Hoe zag de Hoeksche Waard er tussen 1900 en 1980 uit? Beelden uit vroeger tijden die laten zien hoeveel er op sommige plaatsen veranderd is, of juist hoe weinig op andere plekken.

De groep heeft 2509 leden en iedereen kan oude foto’s van de Hoeksche Waard met de groep delen. Dat levert een doorlopende stroom van historische plaatjes, illustraties en foto’s op. Sommige zijn een groot vraagteken, andere laten juist niets te raden over. En altijd komt er een stroom van commentaar, opmerkingen en suggesties over de afbeeldingen op gang.

De site is een mooi voorbeeld van succesvol gebruik van sociale media in de erfgoedsector. Niet alleen kunnen instellingen, verenigingen en organisaties hier hun collectie aan de man brengen, ook particulieren brengen hun erfgoed hier in de openbaarheid. En het betrokken publiek biedt met 2509 deelnemers een brok deskundigheid waar je u tegen zegt.

Hoe kunnen social media gebruikt worden om samen met publiek collecties op te bouwen, te presenteren en te beleven? De cursus Erfgoeddingen van Bibliotheek Hoeksche Waard is speciaal voor de erfgoedsector bedoeld en vormt een ontdekkingstocht naar mogelijkheden om meer mensen actief te betrekken bij erfgoed activiteiten, kennis te delen en verspreiden en een breder publiek bij de collectie te betrekken.

Fotografie (Flickr), video (Youtube), sociale netwerken (Facebook, Twitter), bloggen en Google Maps leveren voldoende handvatten en voorbeelden op. En natuurlijk gaan de cursisten zelf aan de slag. Het kan niet lang duren of erfgoed 3.0 laat in de Hoeksche Waard van zich horen!

Geertje Wiersma

Smeken om genade

Vrouwen en geschiedenis - beroemde, beruchte, vergeten vrouwen, vorstinnen, regentessen, landvoogdessen. We kennen hun namen, maar ze blijven meestal in de marge van de echte grote mannengeschiedenis. Toch hebben zij altijd een verhaal, vaak boeiend en aangrijpend. Zoals onze eigen Sabina van Beijeren.

Volgens de kronieken werd Oud-Beijerland in 1559 gesticht door graaf Lamoraal van Egmont. Hij vernoemde het dorp naar zijn vrouw Sabina van Beijeren. In de Nederlanden gold Sabina als een van de meest vooraanstaande vrouwen van het land. Sabina speelde samen met Anna van Saksen, de echtgenote van Willem van Oranje, een belangrijke rol in het hofleven van Margaretha van Parma. Men zegt dat er een grote rivaliteit tussen de twee dames bestond en dat zij elkaar de voorrang weigerden en zich steeds gelijktijdig door deuropeningen wrongen.

Aan het luxe leven van Sabina van Beieren kwam een eind toen Lamoraal van Egmont in 1567 werd gearresteerd door de hertog van Alva op beschuldiging van hoogverraad. Direct na de arrestatie begon Sabina haar ruime internationale netwerk aan te spreken om hem vrij te krijgen: de ridders van de Orde van het Gulden Vlies – waartoe Lamoraal behoorde –, familieleden in de Duitse landen, zoals haar broer Frederik III en haar Wittelsbacher verwanten in Beieren, keizer Maximiliaan II, koningin Elisabeth van Engeland en zelfs de paus.

Hoewel er in brede kring sympathie bestond voor Lamoraal en men zijn lot betreurde slaagde men er niet in zijn leven te redden. Op 5 juni 1568 werd hij op de Grote Markt van Brussel onthoofd. Zo werd hij aan de vooravond van de Tachtigjarige Oorlog een van de eerste martelaren in de strijd tegen de Spanjaarden.

De onthoofding van Lamoraal van Egmont had grote gevolgen voor de naamgeefster van Oud-Beijerland. Al direct werden al haar goederen geconfisqueerd. Sabina moest haar paleis in Brussel verlaten. Berooid trok ze zich met haar 11 kinderen terug in het klooster Ter Kamere in de buurt van Brussel. In de literatuur over de Tachtigjarige Oorlog staat Sabina van Beijeren symbool voor de vernedering van de Nederlandse edelen door de hertog van Alva. Haar hoogadellijke afkomst stak pijnlijk af tegen de ontberingen en armoede, die ze na de onthoofding van haar man moest lijden.

Geertje Wiersma